Bóng đá được xem là hình thức giải trí được nhiều người ưa chuộng và lựa chọn, tuy nhiên, đây cũng là môn thể thao tiềm ẩn nhiều nguy cơ chấn thương nghiêm trọng, nguy hiểm cho cơ thể, trong đó chấn thương đầu gối là thường gặp nhất. Ngoài ra, những chấn thương sau sẽ để lại di chứng và làm giảm khả năng vận động của cầu thủ sau này. Nhưng để phòng tránh những chấn thương này hiệu quả nhất, tránh những hậu quả về sau, chúng tôi muốn gửi đến bạn những thông tin về chấn thương gối ở cầu thủ bóng đá cực kỳ hữu ích, giúp ích rất nhiều cho các cầu thủ bóng đá, trong bài viết sau đây.
Mục Lục Bài Viết
Nguyên nhân gây chấn thương cho cầu thủ bóng đá
Bóng đá đang trở nên nhanh hơn và dữ dội hơn. Đồng thời, lịch thi đấu kéo dài quanh năm đã làm tăng nguy cơ chấn thương. Một trong những chấn thương phổ biến nhất là chấn thương đầu gối. Nghiên cứu của FIFA cho thấy chơi xấu là một trong những nguyên nhân chính gây ra chấn thương trong bóng đá hiện đại, đặc biệt là chấn thương đầu gối. Chấn thương dây chằng – đặc biệt là dây chằng chéo trước – sụn chêm và sụn đầu gối chiếm 40% – 70% các chấn thương.
Chấn thương đầu gối có thể do các lực bên ngoài gây ra như va chạm trực tiếp với đối thủ, nhưng cũng có thể do các lực gián tiếp từ bên trong, chẳng hạn như khi một cầu thủ đột nhiên thay đổi tốc độ khi đang chạy. Nhảy lên rồi ngã xuống. Hoặc đột nhiên xoay người và đầu gối trong khi bàn chân bị kẹt trên mặt đất (xoắn đầu gối).
Hậu quả của chấn thương đầu gối đối với người chơi
Dây chằng ở đầu gối của các cầu thủ bị tổn thương.
Chức năng của dây chằng
Các dây chằng giúp ổn định khớp gối bao gồm:
- Dây chằng chéo trước (ACL) giữ cho xương chày không bị di chuyển ra ngoài.
- Dây chằng chéo sau (PCL) giữ cho xương chày không bị di chuyển ra ngoài.
- Dây chằng bên trong (CPC) và dây chằng bên ngoài (CPC) giữ chặt bề mặt bên trong và bên ngoài của đầu gối.
Nguồn tin từ 123Win cho biết: ACL là phương tiện quan trọng nhất để ổn định đầu gối. Chấn thương ACL là chấn thương dây chằng phổ biến và khá nghiêm trọng có thể do lực bên ngoài tác động vào đầu gối. Hoặc do kéo lực từ bên trong đầu gối. Khi hai cầu thủ va chạm, nếu lực tác dụng từ bên ngoài đầu gối, nó có thể gây ra chấn thương kết hợp cho ACL và ACL. Đặc biệt nếu lực tác động quá mạnh, ACL cũng có thể bị rách. Chấn thương cũng có thể xảy ra do lực gián tiếp từ bên trong mà không va chạm với đối thủ. Nhất là khi đang chạy rồi quay lại hoặc dừng đột ngột, ngã với bàn chân ép chặt xuống đất. Chấn thương này sẽ khiến đầu gối không ổn định, lỏng lẻo và dễ bị ‘sập’ khi chịu lực.
Cách điều trị chấn thương dây chằng đầu gối
- Hầu hết các chấn thương ACL đều cần phẫu thuật nội soi, sử dụng một phần gân bánh chè để thay thế dây chằng bị rách. Sau phẫu thuật, vận động viên phải trải qua quá trình phục hồi chức năng chặt chẽ trong 4 đến 6 tháng. Người chơi không thể trở lại thi đấu trước 6 tháng.
- Chấn thương DCBN cũng rất nghiêm trọng. Chúng thường do lực tác động đè vào bên trong đầu gối. Chấn thương này cần phẫu thuật sớm, khi mới bị rách hoặc vỡ, để duy trì sự ổn định của đầu gối. Nếu để lâu, rất khó điều trị.
- Chấn thương DCBT và DCCS thường được điều trị bảo tồn. Tuy nhiên, khi có chấn thương kết hợp giữa: DCCT – DCCS; DCCT – DCBT; DCCT – DCBN gây mất ổn định đầu gối, cần điều trị phẫu thuật sớm để duy trì sự ổn định của đầu gối. Càng nhiều dây chằng bị tổn thương, khớp càng mất ổn định. Nguy cơ lỏng khớp mãn tính tăng lên nếu không được điều trị đầy đủ.
Chấn thương đầu gối gây tổn thương sụn chêm
Chấn thương phổ biến nhất ở khớp gối của cầu thủ bóng đá. Sụn chêm là một tấm sụn hình chữ ‘C’ rất chắc nằm giữa hai bề mặt khớp của xương đùi và xương chày (xương ống quyển). Một ở bên ngoài và một ở bên trong. Sụn chêm có tác dụng làm giảm lực sốc ở đầu gối và góp phần vào sự ổn định của đầu gối. Sụn chêm có thể bị đè bẹp – gãy – rách – bong tróc do đầu gối xoay quá mức đột ngột. Hoặc khi đầu gối bị uốn cong và duỗi quá mức, hai bề mặt khớp của xương đùi và xương chày sẽ chèn ép tấm sụn chêm ở giữa. Rách sụn chêm trong phổ biến gấp 5 lần so với rách sụn chêm ngoài.
Khi sụn chêm bị tổn thương, vận động viên sẽ có dấu hiệu đau khi cử động đầu gối. Sưng nhẹ hoặc vừa phải ở khớp gối và đặc biệt là khớp bị kẹt. Rách sụn chêm có thể được chẩn đoán và điều trị bằng các kỹ thuật nội soi. Thông qua nội soi, sụn chêm bị dập, rách hoặc vỡ sẽ được loại bỏ. Nếu sụn chêm chỉ bị bong ra khỏi bao khớp. Phần bong ra có thể được khâu lại bằng nội soi mà không cần phải cắt bỏ hoàn toàn như trước. Vì việc cắt bỏ toàn bộ sụn chêm sẽ khiến khớp nhanh chóng bị thoái hóa. Về lâu dài sẽ dẫn đến tổn thương khớp. Sau phẫu thuật, vận động viên cần phải phục hồi chức năng trong vòng 6-12 tuần trước khi quay lại tập luyện và thi đấu.
Chấn thương đầu gối đã ảnh hưởng đến sụn khớp
Sụn khớp là sụn bao phủ các đầu xương đùi và xương chày trong khớp. Sụn khớp rất trơn, giúp đầu gối cử động dễ dàng. Đồng thời, nó có thể chịu trọng lượng, giảm sốc và phân phối lại áp lực lên bề mặt khớp. Khi sụn khớp bị tổn thương, thường rất khó lành. Tổn thương sụn khớp thường kết hợp với tổn thương dây chằng chéo trước (ACL) và sụn chêm. Nó chiếm 20% – 70% các trường hợp lỏng lẻo khớp gối mãn tính.
Nguyên nhân là do ngoại lực tác động lên bề mặt khớp quá nhanh khiến sụn bị đè bẹp hoặc vỡ, hoặc do đầu gối xoay và chịu lực lớn. Tổn thương sụn khớp sẽ rất nghiêm trọng nếu đè bẹp hoặc vỡ xuyên qua lớp xương dưới sụn. Lâu dần có thể dẫn đến tổn thương khớp.
Các triệu chứng của tổn thương sụn khớp tương tự như các triệu chứng của tổn thương sụn chêm: đau khi di chuyển và chịu lực ở đầu gối, sưng và cứng khớp. Nếu mảnh sụn nhỏ, từ 1 đến 2 cm2, có thể cắt mảnh sụn đến mép sụn khỏe mạnh. Đôi khi có thể cắt xuống lớp xương dưới sụn. Sau phẫu thuật, các vận động viên cần phục hồi chức năng trong một năm trước khi trở lại chơi thể thao.
Các cách giúp ngăn ngừa chấn thương đầu gối
Các chấn thương đầu gối nêu trên có thể xảy ra khi các vận động viên phải chịu sự chơi xấu. Do đó, chơi theo luật và ‘Fair-play’ là rất quan trọng để giảm chấn thương. Tuy nhiên, tình trạng sức khỏe, sức mạnh cơ bắp, sức bền của khớp. Kỹ thuật chơi đúng và khởi động cũng ảnh hưởng rất lớn đến chấn thương đầu gối. Chấn thương đầu gối nhẹ cần được điều trị và phục hồi tốt trước khi trở lại thi đấu. Nếu không, đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra chấn thương nghiêm trọng hoặc chấn thương tái phát.
Đai bảo vệ đầu gối không ngăn ngừa chấn thương đầu gối. Khi đeo, những thiết bị này đôi khi có thể gây chấn thương cho đối thủ khi có va chạm. Sự tiếp xúc giữa đế giày của vận động viên cũng rất quan trọng. Việc cố định giày của vận động viên trên sân quá dính là nguyên nhân chính gây ra chấn thương nghiêm trọng. Do đó, cần phải nghiên cứu loại giày phù hợp theo bề mặt sân.
Cân bằng giữa luyện tập và thi đấu với lịch thi đấu hợp lý trong suốt cả năm. Không để vận động viên thi đấu trong tình trạng quá tải cũng rất quan trọng giúp phòng ngừa chấn thương đầu gối. Khởi động đúng cách trước khi thi đấu ít nhất 5-10 phút. Điều này sẽ giúp bạn đánh thức các cơ và khớp. Không để chúng bị tác động đột ngột. Sử dụng bóng tổng hợp. Không thấm nước để tránh làm bóng nặng hơn và tăng nguy cơ chấn thương trong khi thi đấu.
Những điều cần lưu ý sau chấn thương đầu gối
Khi đầu gối bị thương, bạn cần thay đổi chế độ ăn uống. Để cải thiện sức khỏe và đẩy nhanh quá trình phục hồi tự nhiên của cơ thể. Theo các chuyên gia, người bị chấn thương đầu gối nên bổ sung các loại thực phẩm sau:
- Thức ăn dạng lỏng và dễ tiêu hóa: nước dùng xương, súp, cháo, nước dùng, v.v.
- Thực phẩm giàu Omega-3: cá thu, cá trích, cá hồi, quả bơ,… Có tác dụng chống viêm và bổ sung collagen cho cơ thể.
- Thực phẩm giàu protein: thịt, cá, sữa, đậu xanh, trứng,… để tăng cường trao đổi chất.
- Thực phẩm giàu vitamin C, E: rau xanh, trái cây tươi, bí đỏ, đậu xanh… để tăng sức đề kháng.
- Ngoài ra, để khớp gối có đủ thời gian phục hồi, bạn cũng cần lưu ý những điều sau:
- Sử dụng thực phẩm bổ sung Glucosamine giúp xương và khớp khỏe mạnh hơn.
- Chỉ tập thể dục trở lại khi chấn thương đã lành hẳn và nên bắt đầu bằng các bài tập từ nhẹ đến nặng.
- Việc thiếu nghỉ ngơi và nằm quá nhiều sẽ khiến các cơ bị trì trệ và yếu đi.
- Sử dụng các thiết bị hỗ trợ để bảo vệ đầu gối của bạn.
- Mang giày có đệm để giảm áp lực lên đầu gối.
Hy vọng bài viết về các chấn thương gối ở cầu thủ bóng đá của chúng tôi sẽ hữu ích cho người chơi, dù là nam hay nữ. Chúc bạn luôn thành công trong môn thể thao này.
